Hiện tượng thiên văn kỳ thú năm 2021
Trăng máu - Nguyệt thực toàn phần
Nguyệt thực toàn phần năm 2021 hay còn được biết với cái tên Trăng Máu sẽ diễn ra vào tháng 5/2021. Đây là một hiện tượng thiên văn hiếm gặp và phải 3 năm sau mới có thể gặp lại. Đối diện với nguyệt thực toàn phần chính là những điềm báo liên quan đến chiêm tinh trong năm của các chòm sao.
Nguyệt thực toàn phần xảy ra ngày 26/5/2021, được coi là sự kiện thiên văn đáng chú ý nhất năm 2021. Lần nguyệt thực này có thể được quan sát ở một vùng rộng lớn trên khắp Thái Bình Dương, phần phía Đông của Châu Á, Nhật Bản, Châu Úc và phía Tây của Bắc Mĩ. Tại Việt Nam, có thể theo dõi pha một phần và pha nửa tối ngày trước khi hiện tượng kết thúc, riêng một phần của Nam bộ có thể quan sát được pha toàn phần.
Nguyệt thực toàn phần xảy ra khi Mặt Trăng đi hoàn toàn vào vùng tối của bóng Trái Đất khiến nó chuyển màu đỏ sẫm nên nhiều người còn gọi là hiện tượng “trăng máu”. Ở pha một phần mà Việt Nam có thể quan sát, Mặt Trăng sẽ chuyển màu đỏ nhạt.
Siêu trăng
Theo chiêm tinh nghiên cứu, sẽ có 3 siêu trăng vào năm 2021.
Siêu trăng đầu tiên của năm 2021 sẽ diễn ra vào 27/4 lúc 11h32. Vào 23h cùng ngày, khoảng cách giữa Trái Đất và Mặt Trăng chỉ là 357378 km, chúng ta có thể nhìn rõ được siêu trăng trong thời gian này.
Hiện tượng thiên văn kỳ thú năm 2021 dự báo siêu trăng thứ 2 xảy ra vào lúc 10h ngày 26/5, trùng với thời gian xảy ra nguyệt thực toàn phần. Mặt Trăng di chuyển đến điểm gần Trái Đất nhất, khoảng cách giữa Trái Đất và Mặt Trăng chỉ là 357.311 km. Đường kính biểu kiến của siêu trăng đạt 33,5 phút - lớn nhất trong cả năm
Siêu trăng thứ 3 diễn ra vào ngày 24/6, gần trái đất nhất, nó dường như lớn hơn và sáng hơn so với các Mặt Trăng trước đó.
Nguyệt thực toàn phần năm 2021
Ngày 26/5/2021 xảy ra nguyệt thực toàn phần lúc 19h14 khi mặt trời, trái đất và mặt trăng thẳng hàng. Ta có thể nhìn thấy nguyệt thực toàn phần ở Châu Đại Dương, Bắc Mỹ, Nam Mỹ và Đông Á. New Zealand rõ nhất.
Vì nguyệt thực toàn phần lần này tình cờ trùng với "siêu trăng" nên đĩa mặt trăng sẽ có vẻ lớn hơn và sáng hơn so với trăng tròn thông thường. Ngoài ra, mọi người cũng có thể chiêm ngưỡng cảnh tượng “Trăng Máu” sau 3 năm vắng bóng, khi đó mặt trăng sẽ có màu đỏ gỉ vì được gọi là “Siêu trăng máu”. Đặc biệt hơn, 19h14 hôm đó cũng là ngày Trăng rằm lớn nhất trong năm.
Nhật thực một phần
Nhật thực một phần sẽ xảy ra vào ngày 10 tháng 6 năm 2021. Nhật thực xảy ra khi Mặt trăng đi qua giữa Trái đất và Mặt trời , do đó che khuất hoàn toàn hoặc một phần hình ảnh của Mặt trời đối với người xem trên Trái đất. Nhật thực xảy ra khi đường kính biểu kiến của Mặt trăng nhỏ hơn Mặt trời, chặn hầu hết ánh sáng của Mặt trời và khiến Mặt trời trông giống như một vành khuyên (vành khuyên). Nhật thực hình khuyên xuất hiện dưới dạng nguyệt thực một phần trên một vùng của Trái đất rộng hàng nghìn km.
Nhật thực này đáng chú ý vì thực tế là đường đi của hình khuyên sẽ đi qua Bắc Cực , nguyệt thực duy nhất như vậy trong thế kỷ 21.
Trong khi nguyệt thực có thể nhìn thấy chủ yếu ở phía bắc Canada , ở Greenland và phía bắc của Viễn Đông Nga , ở phía đông bắc Hoa Kỳ và Canada , mặt trời sẽ bị che khuất một phần lúc mặt trời mọc, trong khoảng từ 5 đến 6 giờ sáng.
Cần lưu ý rằng dù đang xem nhật thực hay nhật thực một phần thì bạn cũng không được nhìn thẳng vào mặt trời, đồng thời phải mang theo thiết bị bảo hộ thích hợp như kính phân cực.
Nguyệt thực một phần
Hiện tượng thiên văn kỳ thú năm 2021 dự báo hiện tượng nguyệt thực cuối cùng trong năm 2021 sẽ diễn ra trên khắp bầu trời Bắc và Nam Mỹ, Úc, cũng như các khu vực châu Âu và châu Á vào ngày ngày 19/11.
Tuy là nguyệt thực một phần nhưng thực chất, đến 95% Mặt trăng sẽ bị bóng tối của Trái đất che phủ. Vì thế khi ở mức cực đại, Mặt trăng có thể hiện ra như nguyệt thực toàn phần trong một khoảng thời gian ngắn, với màu cam hoặc đỏ.
Nhật thực toàn phần
Bạn sẽ có cơ hội ngắm nhật thực cuối cùng sẽ diễn ra ở khắp Nam Cực vào cuối năm 2021 ngày 4/12, theo chu kỳ 18 năm 11 ngày 8 giờ. Trong khi đó, các quốc gia ở phía Nam bán cầu như Chile, Argentina, Nam Phi và Úc sẽ quan sát được nhật thực một phần.
Nhật thực toàn phần tiếp theo sẽ không xảy ra cho đến năm 2023 và sẽ chỉ được nhìn thấy ở các khu vực Đông Nam Á và Australia. Hoa Kỳ sẽ trải qua nhật thực toàn phần vào năm 2024.
Mưa sao băng
Mưa sao băng Quadrantids
Thời gian: đêm 2/1 rạng sáng 3/1
Người yêu thiên văn có thể chiêm ngưỡng mưa sao băng Quadrantids - trận mưa sao băng trên mức trung bình với tần suất cực đại có thể lên tới 40 sao băng mỗi giờ. Mưa sao băng Quadrantids có nguồn gốc từ các hạt bụi còn sót lại của một sao chổi đã không còn tồn tại là 2003 EH1, phát hiện vào năm 2003.
Mưa sao băng Quadrantids thường diễn ra từ ngày 1-5/1 hằng năm, đạt cực đại vào đêm 2/1 rạng sáng 3/1.
Sau mưa sao băng Quadrantids sẽ còn 9 trận mưa sao băng khác trong năm 2021. Tuy nhiên phải kể đến 2 trên mưa sao băng đáng chú ý nhất là mưa sao băng Perseids và mưa sao băng Geminids - hai trận mưa sao băng đẹp nhất năm.
Mưa sao băng Perseids
Thời gian diễn ra từ ngày 17/7 đến 24/8 hằng năm, đạt cực đại vào đêm 12 rạng sáng 13/8 với tần suất có thể tới 60-80 vệt sao băng/giờ.
Mưa sao băng Perseids có nguồn gốc từ tàn dư của sao chổi Swift-Tuttle được phát hiện vào năm 1862, mưa sao băng Perseids nổi tiếng với nhiều sao băng sáng đẹp. với tần suất có thể lên đến 80 vệt sao băng/giờ.
Mưa sao băng Geminids
Thời gian 7-17/12, đạt cực đại vào đêm 13 rạng sáng 14 với tần suất có thể lên tới 80 vệt sao băng/giờ.
Mưa sao băng Geminids có nguồn gốc từ tàn dư bụi để lại bởi tiểu hành tinh 3200 Phaethon, được phát hiện năm 1982. Năm nay, cơn mưa sao băng Perseid rất hứa hẹn bởi thời điểm đạt đỉnh trùng vào lúc trời không trăng. Mặt trăng lưỡi liềm sẽ lặn vào đầu buổi tối, tạo ra điều kiện quan sát tuyệt vời vào đêm.
Ngoài ra thì còn có một số hiện tượng thiên văn thú vị khác như:
Ngày 11/2: Sao Kim, sao Mộc trùng tụ
Những người yêu thiên văn sẽ có cơ hội chiêm ngưỡng hai trong số các hành tinh sáng nhất trên bầu trời là sao Kim và sao Mộc nằm rất gần nhau vào lúc bình minh.
Cả 2 hành tinh sẽ xuất hiện dưới dạng những chấm sáng nếu nhìn bằng mắt thường. Nếu dùng kính viễn vọng, ta có thể thấy cùng lúc 2 hành tinh này. Nếu nhìn về phía trên bên phải, ta còn có thể thấy cả sao Thổ.
Ngày 12/7: Sao Kim, sao Hỏa trùng tụ
Sau khi Mặt trời lặn, hai hành tinh là sao Kim và sao Hỏa trông sẽ như chạm chạm vào nhau trên bầu trời, cùng với Mặt trăng khuyết bên cạnh.
Sao Kim trông giống như một ngôi sao sáng, còn sao Hỏa sẽ nhạt hơn nên lúc đầu, ánh sáng của sao Kim có thể lấn át sao Hỏa. Tuy nhiên, sau đó chúng ta có thể dễ dàng nhìn thấy cả hai bằng mắt thường.
Kết luận
Trên đây là một trong những Hiện tượng thiên văn kỳ thú năm 2021. Hy vọng bài viết này sẽ mang đến cho các bạn nhiều thông tin bổ ích và các kiến thức chiêm tinh lý thú.
Chúc các bạn một ngày làm việc vui vẻ.
