Tục thờ ban Sơn Trang
Tục thờ Sơn Trang là một phong tục khoảng 2000 năm của người Việt. Còn tục thờ Tứ Phủ có khi có sự xuất hiện Thánh Mẫu Liễu Hạnh khoảng 600 năm trước. Như vậy, tục thờ Sơn Trang ban đầu là tín ngưỡng thờ Mẹ rừng có trước khi Thánh Mẫu Liễu Hạnh ra đời.
Kể từ khi xuất hiện Thánh Mẫu Liễu Hạnh, nhà Lê đã phong chúa Sơn Trang thành “Lê Mại Đại Vương”. Chính từ ngày đó, chúa Sơn Trang được nhiều người tôn kính đã trở thành Mẫu Thượng Ngàn xếp thứ 2 trong Tam Tòa Thánh Mẫu
Cách sắm lễ khi đi khấn ban Sơn Trang
Lễ vật cúng ban Sơn Trang là các lễ chay như:
Hoa quả chín
Hương thơm
Oản trắng, xôi, chè
Hoa tươi
Lưu ý: Nơi thờ chính của chùa Phật Điện không đặt lễ mặn, chỉ được đặt lễ chay. Việc bày lễ mặn và dâng lên chỉ được chấp nhận khi khu vực chùa có thờ vị Thánh, Mẫu, Đức Ông.
Lễ mặn dâng lên ban Sơn Trang bao gồm cua, ốc, lươn, ớt, chanh… thêm gạo nếp cẩm xôi chè. Theo thường lệ, khi sắm lễ mặn trước khi đọc văn khấn ban Sơn Trang người ta thường sắm con số 15: Con số 15 này ứng với 15 vị thần được thờ tại ban Sơn Trang (gồm 1 vị chúa, 2 vị hầu cận, 12 vị cô sơn trang)
15 con cua, ốc
15 quả chanh, ớt, hoặc 1 quả chia ra làm 15 phần.
Bài văn khấn ban Sơn Trang
Văn khấn ban Sơn Trang hay còn gọi là văn khấn bà chúa Sơn Trang:
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Con kính lạy Đức chúa Thượng Ngàn đỉnh thương cao sơn triều mường Sơn tinh công chúa Lê Mại Đại Vương ngọc điện hạ.
Con kính lạy Đức Thượng Ngàn chúa tể Mị Nương Quế Hoa công chúa tối tú tối linh, cai quản ba mươi sáu cửa rừng mười hai cửa bể.
Con kính lạy chư Tiên, chư Thánh chư Thần, Bát bộ Sơn trang, thập nhị Tiên Nàng, Thánh cô Thánh cậu, Ngũ hổ Bạch xà Đại tướng.
Hương tử con là…………………….
Ngụ tại………………………..
Nhân tiết……………Chúng con thân đến phủ chúa trên ngàn, đốt nén tâm hương kính dâng lễ vật, một dạ chí thành, chắp tay khấn nguyện. Cúi xin lượng cả bao dung, thể đức hiếu sinh, phù hộ độ trì cho chúng con cùng cả gia quyến chín tháng đông, ba tháng hè được sức khỏe dồi dào, phúc thọ khang ninh, lộc tài vượng tiến, công việc hanh thông, vạn sự tốt lành.
Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin chứng giám, phù hộ độ trì.
Nam mô a di Đà Phật! Nam mô a di Đà Phật! Nam mô a di Đà Phật!