Tam Đại Quỷ Tiết: Tiết Thanh Minh
Thanh Minh, hay còn gọi là lễ Tảo Mộ, hội Đạp Thanh là ngày lễ truyền thông diễn ra vào mùa xuân của người Á Đông. Tiết thanh minh là khoảng thời gian bắt đầu từ khoảng ngày 4 hay 5 tháng 4 khi kết thúc tiết xuân phân và kết thúc vào khoảng ngày 20 hay 21 tháng 4 Âm lịch.
Ngày lễ này có nguồn gốc từ những hoạt động cúng tế, đón xuân từ thời xa xưa. Ngày này mang ý nghĩa ăn mừng sự giao thoa giữa thiên nhiên và con người, chào đón một năm mới đầy sức sống và may mắn.
Nhân ngày Thanh minh, người dân các nước có nền văn hóa tương đồng và chịu ảnh hưởng của nền văn minh Trung Hoa đều có tục đi tảo mộ gia tiên và làm lễ cúng gia tiên sau cuộc tảo mộ. Công việc chính của tảo mộ là sửa sang các ngôi mộ của tổ tiên cho được sạch sẽ. Nhân ngày Thanh minh, người ta mang theo xẻng, cuốc để đắp lại nấm mồ cho đầy đặn, rẫy hết cỏ dại và những cây hoang mọc trùm lên mộ cũng như tránh không để cho các loài động vật hoang dã như rắn, chuột đào hang, làm tổ mà theo suy nghĩ của họ là có thể phạm tới linh hồn người đã khuất. Sau đó, người tảo mộ thắp vài nén hương, đốt vàng mã hoặc đặt thêm bó hoa cho linh hồn người đã khuất.
Đây là ngày lễ quan trọng để người sống bày tỏ lòng tôn kính, thương nhớ người đã đi xa và hoàn thành trách nhiệm hương khói tổ tiên. Khi đi tảo mộ gặp những ngôi mộ vô chủ, không người thăm viếng thì những người đi viếng mộ thường cũng cắm cho các ngôi mộ này một nén hương. Với ý nghĩa tế bái người đã khuất, tiết Thanh Minh trở thành lễ tiết đầu tiên trong Tam Đại Quỷ Tiết của một năm.
Tam Đại Quỷ Tiết: Tiết Trung Nguyên
Tiết thứ hai trong Tam Đại Quỷ Tiết chính là Tiết Trung Nguyên. Trong văn hóa dân gian, ngày rằm tháng bảy âm lịch thuộc Tiết Trung Nguyên và được gọi là Ngày ma (hồn người chết) và tháng thứ bảy nói chung được coi là Tháng cô hồn. Trong đó những con ma và linh hồn, bao gồm cả của tổ tiên đã qua đời, đến từ các cõi âm. Cùng với lễ Thanh minh vào mùa xuân, con cháu còn sống tỏ lòng tôn kính đối với tổ tiên đã qua đời của họ, trong Lễ cô hồn, người chết được cho là về thăm những người sống.
Lễ này thường được làm vào ban ngày, tránh làm vào ban đêm, khi Mặt Trời đã lặn do Âm thịnh Dương suy. Ngoài ra, theo truyền thống tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên trong dân gian, ngày này là ngày “Xá tội vong nhân” nên nhiều nhà có mâm cơm cúng trước nhà, để cúng những vong linh bơ vơ không gia đình, còn gọi theo dân gian là “cúng cô hồn, “cúng thí thực” (tặng thức ăn).
Vào ngày này, mọi gia đình đều cúng hai mâm: cúng tổ tiên tại bàn thờ tổ tiên và cúng chúng sinh gọi là cúng thí thực hay cúng cô hồn ở sân trước nhà hoặc trên vỉa hè, thời gian cúng có thể là vào buổi sáng, trưa hoặc chiều.
Đây là ngày lễ thể hiện lòng cảm thông, chia sẻ mà người sống muốn gửi đến những người đã khuất. Đồng thời cũng là thời điểm để tưởng nhớ người thân và cầu chúc cho cuộc sống tốt lành.
Tam Đại Quỷ Tiết: Tiết Hàn Y
Tiết Hàn Y là lễ tiết cuối cùng trong Tam Đại Quỷ Tiết. Đồng thời cũng xảy ra vào những tháng cuối trong một năm. Ngày mồng một tháng mười Âm lịch được gọi là ngày Hàn Y. Ngày này có nguồn gốc từ Trung Quốc, không quá phổ biến tại các nước lân cận.
Trong tiết Hàn Y, con cháu sẽ gửi tặng ông bà, bố mẹ những chiếc áo ấm để thể hiện sự quan tâm, báo hiếu cho trưởng bối khi trời trở lạnh. Thêm vào đó, còn có tập tục đốt vàng mã, áo ấm (giấy), tiền tài cho người thân đã khuất. Phong tục này thể hiện lòng hiếu thảo với gia đình và làm tròn bổn phận hương khói tổ tiên.
