Rằm tháng Giêng là gì?
Rằm tháng Giêng là một ngày lễ cực kì quan trọng trong văn hóa dân gian Việt Nam. Năm Canh Tý 2020, rằm tháng Giêng rơi vào ngày thứ Bảy, 8/2 Dương lịch tức ngày Tân Tỵ tháng Mậu Dần Âm lịch.
Ở Việt Nam, ngày rằm Tháng Giêng là dịp dân chúng lên chùa cúng sao giải hạn, ước nguyện điều lành, tuy kinh điển nhà Phật không nói đến. Các chùa thường tụng kinh Dược Sư và khuyên các Phật tử cùng tụng niệm và hồi hướng công đức để thế giới được an lành. Lễ hội đêm trăng rằm hiện được nhiều nơi Việt Nam khôi phục truyền thống văn hóa cổ, tổ chức đêm Nguyên tiêu của Ngày thơ Việt Nam, hiện nay đã thành nếp thường xuyên ở nhiều địa phương.
Gọi là Tết Thượng Nguyên bởi còn có Tết Trung Nguyên (Rằm tháng Bảy) và Tết Hạ Nguyên (Rằm tháng Mười). Tết này là dịp lễ tết quan trọng nên ông bà ta có câu: “Cúng quanh năm không bằng Rằm tháng Giêng” hay “Lễ Phật quanh năm không bằng ngày Rằm tháng Giêng”. Trong một ngày linh thiêng của đất trời như vậy, người dân có rất nhiều điều kiêng kỵ cần tuân thủ để tránh xui xẻo, cầu may mắn cho cả năm mới. Sau đây là những điều kiêng kỵ cơ bản cần tránh trong ngày rằm tháng Giêng.
Kiêng kỵ rằm tháng Giêng
Kiêng quan hệ nam nữ
Trong ngày Tết, mùng 1, ngày rằm, người phương Đông có quan niệm kiêng khem, tránh việc gần gũi nam nữ. Bởi lẽ, theo quan niệm cổ xưa, việc quan hệ nam nữ vào những ngày này sẽ dẫn đến những điều vận hạn đen đủi, không may mắn, thậm chí là đại hạn.
Kiêng sinh con gái vào ngày rằm tháng Giêng
Người xưa thường có câu “Trai mồng Một, gái ngày Rằm,” ám chỉ những bé trai sinh vào ngày mồng Một và những bé gái sinh vào ngày Rằm thường rất khó nuôi. Bởi vào ngày Rằm, năng lượng âm của đất trời sẽ lên đến cực đại. Nếu sinh con gái vào đúng ngày này sẽ cứng đầu, khó dạy dỗ. Chính vì thế các bà mẹ cần tránh sinh con trong ngày này.
Kiêng để trẻ con khóc
Có tập tục này là bởi trẻ con khóc sẽ làm gia đình không may mắn, dễ xảy ra một số việc không mong muốn, vào ngày này cha mẹ không nên để con cái khóc nhiễu.
Kiêng đi đến những nơi âm khí nặng
Vào ngày rằm tháng Giêng, gia chủ nên tránh những như mồ mả, nơi hoang vu hoặc bệnh viện, nhất là những người sức khỏe yếu kém. Đây là những địa điểm nhiều âm khí, tạp khí hỗn độn, không những có thể gây ảnh hưởng xấu cho sức khỏe của bạn mà còn làm suy giảm vận may.
Tránh đánh vỡ, làm hỏng đồ đạc trong nhà
Ngày rằm là thời điểm Âm Dương biến đổi lần đầu tiên trong năm mới, chính vì vâyh mà những việc ám chỉ sự đổ vỡ, rạn nứt sẽ khiến vận khí mất hài hào, cân bằng. Điều này đồng nghĩa với việc năm tới tài phúc hao tổn.
Tránh mang nhiều tiền bạc, đồ vật có giá trị bên người
Sở dĩ có tập tục này là bởi nếu bạn mất mát tài sản vào ngày này thì năm nay tài vận của bạn sẽ kém đi.
Rằm tháng Giêng không được cho người khác mượn tiền
Nếu bạn cho người khác vay mượn thì nghĩa là bạn cũng cho đi tài khí của mình. Tốt nhất là nên đợi đến sau ngày rằm mới tiến hành giao dịch tiền bạc.
Kiêng mặc đồ màu trắng và màu đen
Theo văn hóa dân gian, đây là những màu sắc tang tóc, kém may mắn. Hai màu này liên quan đến người đã mất, bạn không nên lựa chọn quần áo có màu này trong ngày rằm tháng Giêng. Người mặc hai màu đen trắng vào ngày này làm việc gì cũng khó thành.
Không được để thùng gạo trong nhà lộ đáy
Quan niệm này xuất phát từ niềm tin dân gian xưa rằng thùng gạo trống rỗng chẳng khác gì nhà bạn sẽ đói kém.
Chú ý không để quần áo bị rách
Quần áo rách là dấu hiệu cho sự nghèo khổ, vì vậy mà theo quan niệm xưa thì nếu quần áo rách, năm tới bạn sẽ bị vận rủi đeo bám.
Kiêng sát sinh
Ngày rằm tháng Giêng vận khí linh thiêng, tốt nhất nên tránh sát khí, âm khí. Vì vậy mà sát sinh cũng thuộc hàng cấm kỵ, nếu không tài vận suy giảm, gặp tai nạn, bệnh tật.
Kiêng nói bậy, chửi tục
Gia chủ nên tránh văng tục trong ngày này nếu không sẽ gặp chuyện thị phi. Chính vì thế trong ngày này cần cẩn thận lời ăn tiếng nói, tránh bôi nhọ, xúc phạm người khác, phải giữ bình tĩnh đừng để bản thân vướng vào những chuyện thị phi không đáng có.
Kiêng câu cá
Ngoài ra, bạn cũng không nên câu cá vào ngày này vì theo quan niệm tâm linh của người Việt, hành động câu cá vào ngày rằm sẽ mang lại cho người đó vận hạn đen đủi.
Không chơi trốn tìm
Buổi tối, không chơi năm mười, hay còn gọi là cút bắt (trốn tìm) sau 10h, bởi khi chơi, xui xẻo sẽ bị ma dấu.
Không chải tóc, soi gương nửa đêm rằm tháng Giêng.
Nhiều người có thói quen chải tóc, soi gương trước khi đi ngủ, đặc biệt là các bạn nữ thường hay tẩy trang và bôi kem dưỡng da trước khi ngủ. Nhưng xưa kia, các cụ ta đặc biệt kiêng việc chải tóc hay soi gương vào đêm khuya. Các cụ quan niệm đó là khi giao thời giữa đêm và ngày, các cô hồn hay lang thang tìm chỗ nương náu, chải tóc vào đêm khuya, nếu tóc rụng ra, có nghĩa là phần dương khí theo tóc toát ra nhiều, âm khí mạnh lên, tạo điều kiện cho cô hồn xâm nhập hoặc quậy phá.
Tuy nhiên, trên đây chỉ là những quan niệm dân gian, được truyền miệng từ xa xưa, nên chỉ mang tính chất tham khảo. Cuộc sống là do chúng ta quyết định, không phải chỉ vài điều kiêng kỵ ngày rằm tháng giêng mà ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày.
