Từ xưa tới nay, dân gian ta đã lưu truyền những điều cấm kỵ vào mùng 1 và ngày rằm âm lịch hàng tháng để tránh vận đen, đón cát lành trong tháng mới.
> Xem thêm: Lịch vạn niên
Nguồn gốc của việc kiêng kỵ
Theo tập tục của dân gian, cứ đến ngày rằm và mùng 1 đầu tháng, từ quan to chức lớn cho tới dân thường đều phải thắp hương trên bàn thờ tổ tiên. Ngoài ra, ở nhiều địa phương còn cần phải kiêng kị nhiều điều. Con người thời nay đều không hiểu và không biết đến đầy đủ những tập tục đấy.
Mùng một theo lịch âm được dựa vào việc hôm đó trên trời có trăng hay không, trăng trong hay khuyết. Gồm có 4 giai đoạn là: hối – sóc – huyền – vọng. Hối là cuối tháng, sóc là mùng một. Trăng lưỡi liềm lúc chưa tròn ( thượng huyền) và khi gần trong (hạ huyền). Vọng cũng chính là ngày trăng rằm.
Vì ngày mùng 1 là ngày đầu của mỗi tháng, nên nó được quy ước dựa trên sự khai mở của một chu kỳ tuần trăng. Các nhà thiên văn cổ phương Đông quy ước rằng, khởi đầu của tuần trăng là thời điểm đối xứng với khi Trăng tròn, khi Mặt Trăng dần đi qua mặt phẳng chứa Trái Đất và Mặt Trời, toàn bộ phần được chiếu sáng của nó không hướng về phía Trái Đất. Thời điểm này còn được gọi là “điểm sóc”. Âm lịch quy ước rằng ngày nào có chứa điểm sóc thì đó sẽ là mùng 1 của tháng.
Kiêng kỵ mùng 1 đầu tháng và ngày rằm
Đây là là những điều kiêng kỵ trong ngày mùng 1 được dân gian chiêm nghiệm và trở thành phong tục truyền từ đời này qua đời khác. Tử Vi Số mời quý độc giả tham khảo!
Kiêng không nhặt tiền rơi trên đường
Không nhặt tiền bạc rơi vãi trên đường vì có thể đó là tiền người ta dùng để cúng mua chuộc bọn quỷ đầu trâu mặt ngựa, nếu người nào nhặt lấy là phạm phải, và sẽ gặp tai hoạ không chừng.
Kiêng không cắt tóc
Đầu tháng thường kiêng không nên cắt tóc. Rất nhiều người kiêng cắt tóc trong ngày này vì họ sợ nếu cắt tóc thì tài lộc sẽ tiêu hao rất nhanh trong cả tháng đó.
Kiêng xuất tiền của
Vào ngày đầu tháng, mọi người cũng thường kiêng xuất tiền của vì sợ bị "dông xui" cả tháng. Tương tự như vậy, dân gian kiêng đi vay mượn hay đi trả nợ.
Kiêng một số món ăn
Theo quan niệm dân gian, nếu ăn các món bao gồm thịt chó, cá mè, thịt vịt, mực, xôi trắng vào ngày đầu tháng (từ mồng 1 - mồng 10) thì sẽ bị hãm tài, xúi quẩy, bị bệnh tật lâu khỏi, mất của, không may...
Kiêng gặp gái, gặp người vía dữ
Bên cạnh đó, kiêng kỵ mùng 1 đầu tháng kỵ nhất là gặp người vía xấu. Vào buổi sáng sớm, nếu có việc phải đi xa, đi buôn bán, đi làm ăn.. thì người ta rất kỵ ra ngõ gặp đàn bà con gái hoặc những người vía dữ, khó tính, keo kiệt.
Để tránh gặp phải vía dữ, người ta sẽ hẹn với một người (có tình tình cởi mở, hay gặp may mắn) đứng đón ở ngõ khi người này đi ra thì người kia đón ngõ sẽ chào hỏi và chúc lên đường may mắn.
Kiêng trả giá
Người buôn bán cũng rất kỵ việc vào buổi sáng sớm có khách tới xem hàng, đã thỏa thuận giá cả nhưng lại không mua hàng nữa. Họ quan niệm như vậy thì trong cả ngày đó buôn bán sẽ gặp xúi quẩy. Để xua đuổi sự xúi xẻo này người bán hàng sẽ phải "đốt vía" bằng cách vơ vội nắm rác hay que đóm, tờ giấy... quanh đó và châm lửa đốt ngay trước mặt người mua hàng vô duyên đó.
Kiêng đi thăm phụ nữ đẻ
Ngày mùng 1 âm lịch mà đi thăm gái đẻ là rông "Sinh dữ tử lành", các cụ vẫn kiêng thế. Thực ra, dân gian kiêng đi thăm gái đẻ trong vòng một tháng đầu không hoàn toàn là do mê tín.
- Đối với người làm ăn lớn, buôn bán: Mọi người cho rằng họ đi thăm bà đẻ thì chắc chắn vận may trong công việc làm ăn của họ sẽ nhanh chóng đi nên thường họ chờ cho đứa bé đầy tháng mới đến thăm.
- Đối với các tài xế lái xe: Họ rất kiêng kỵ đi thăm gái đẻ, bởi họ quan niệm sẽ gặp nhiều vận hạn, xui rủi, làm ăn thất bát, ...
- Đối với người bình thường: Cũng quan niệm rằng đi thăm bà đẻ khi họ sinh conđược đầy tháng thì mới ko bị Xui.
- Đối với những người có bầu: Các cụ cho rằng, nếu bà bầu đi thăm bà đẻ thì 2 đứa con sẽ ganh nhau (em bé của bà đẻ và em bé trong bụng của bà bầu), rồi đến lúc bà bầu đẻ con ra sẽ bị đẹn.
Những điều cấm kỵ này cũng không phải không có cơ sở. Trong vòng tháng đầu, cả mẹ lẫn bé đều đang rất bấy bớt, mệt mỏi, cần ngủ nhiều, cần được yên tĩnh và sạch sẽ. Nếu người đến thăm quá nhiều, ồn ã, bụi bậm sẽ nhiễm vào mẹ và bé, đặc biệt cả nếu như khách bị cảm cúm, bệnh tật, sẽ càng nguy hiểm hơn.
Kiêng quan hệ nam nữ
Trong ngày Tết, mùng 1, ngày rằm, người phương Đông có quan niệm kiêng khem, tránh việc gần gũi giữa nam nữ. Bởi lẽ, theo quan niệm cổ xưa, việc quan hệ này cần phải cân bằng âm dương thì mới thăng hoa và đồng điệu.
Còn ngày mùng 1 thường âm dương mất cân bằng, nếu phát sinh quan hệ sẽ dẫn đến những điều vận hạn đen đủi, không may mắn, thậm chí là đại hạn.
Kiêng nói bậy, chửi tục
Kiêng kỵ mùng 1 đầu tháng và ngày rằm kỵ nói tục. Nói bậy chửi tục chắc chắn cũng phản ánh một phần nào đó văn hóa của mỗi người. Đây cũng là điều mà rất nhiều người kiêng kỵ để không xuất hiện trong những ngày đầu tháng. Nhiều người quan niệm nếu đầu tháng mà nói bậy chửi tục thì cả tháng sẽ gặp những chuyện thị phi.
Kiêng đánh vỡ bát đĩa, ấm chén
Ông bà ta quan niệm, từ vỡ, bể là điềm báo tạo nên sự chia cắt, đứt lìa trong gia đình. Vì thế, trong ngày đầu tháng không được đánh vỡ bát đĩa, ấm chén, cãi nhau, chửi nhau, kiêng những điều không vui xảy ra với gia đình.
Kiêng nói điều rủi ro
Nhiều người rất kiêng kỵ việc nói tới những điều rủi ro trong ngày đầu tháng vì sợ rằng cả tháng cũng sẽ gặp phải rủi ro như lời đã nói.
Kiêng đi chơi tối
Người yếu bóng vía không nên đi chơi đêm vào ngày này, nếu không sẽ dễ gặp điều không may.
Kiêng vay mượn tiền, xuất tiền
Người Việt thường không vay hay trả tiền vào ngày mùng 1 đầu tháng. Bởi theo quan niệm dân gian, việc xuất tiền của tháng sẽ bị "dông", hao tiền của. Do đó, việc vay tiền, trả nợ đều kiêng thực hiện đầu tháng.
Trên đây là những điều cấm kỵ trong mùng 1 cần thuộc như nằm lòng để tránh tai bay vạ gió xui xẻo. Tử Vi Số chúc quý bạn có một tháng mới an lành và vạn điều may mắn!
